Op weg naar een openbaar toegankelijke website
Hierbij de vierde nieuwsbrief van de redactie van het Deventer-systeem! Bij de laatste nieuwsbrief van juni 2024 waren wij al druk in gesprek met verschillende partijen om te kijken hoe wij de website gratis raadpleegbaar kunnen maken. Het afgelopen jaar hebben wij op verzoek van de RCE verschillende gesprekken gehad met Stichting ArcheoHotspots om verder uit te zoeken hoe wij dit mogelijk kunnen maken. De conclusie is dat iedereen deze samenwerking ziet zitten, mits meerwaarde gecreëerd wordt door te investeren in een specialist aardewerk/eventueel glas (zwaartepunt late middeleeuwen/nieuwe tijd), die als verbinder de inhoudelijke samenwerking tussen de programma’s PAN (en ArcheoHotspots) met het Deventer-systeem vormgeeft. Dit voorstel is naar de RCE gegaan. De RCE wil hier graag in bijdragen. Voor een specialist zijn op dit moment echter (nog) geen financiële middelen beschikbaar. Deze voorwaarde zorgt voor enige vertraging. Wij hopen dat het lukt per 1 januari 2026 een gratis raadpleegbare website te hebben. Indien dit doorgaat betekent dit dat er geen abonnementen meer hoeven te worden gevraagd voor zoeken/raadplegen. De website blijft verder zoals die nu is. Voor een werkruimte en controle van catalogi zal wel betaald moeten worden. Dit blijft € 3,75 per blokje (excl. BTW, met een starttarief van minimum van 10 blokjes). Per 1 januari zal 2026 dit worden verhoogd naar € 4,00 per blokje (excl. BTW). Vervolgens zal dit bedrag ieder jaar worden geïndexeerd.
Opschonen van inhoud
Een ander punt uit de vorige nieuwsbrief is onze wens om de inhoud van de website op te schonen. Zoals eerder geschreven, is de huidige inhoud van de website (met inmiddels meer dan 30.000 objecten) gebaseerd op oude rapporten en publicaties vanaf ongeveer 1989. Dat zijn er inmiddels 537. Daar zijn door ingewikkelde ontstaansgeschiedenis fouten in geslopen. Er is eenmalig subsidie nodig om deze inhoud geheel te laten controleren. Wij willen de komende maanden een voorstel schrijven en een aanvraag doen bij het Innovatiefonds. Het Innovatiefonds is immers ‘bedoeld voor experimenten die leerzaam zijn voor de sector als geheel en die daardoor de kwaliteit en diepgang van het archeologisch onderzoek duurzaam bevorderen.’ Het Deventer-systeem sluit perfect aan op alle criteria:
- innovatie op samenwerking tussen partners (de gehele archeologische sector van de middeleeuwen en nieuwe tijd heeft voordeel van het verbeteren/nalopen/opschonen van alle Deventer-systeem typen);
- innovatie op het leren en toepassen van generieke en specialistische methoden, technieken (na 36 jaar invoer in het Deventer-systeem is herziening en soms verandering van typen nodig, daarnaast zal een verbeterde uitleg moeten komen van de werkwijze);
- innovatie op vraagsturing in het ‘Malta-traject’ (alle ingevoerde objecten zijn een unieke bron om onderzoeksvragen in het ‘Malta-traject’ mee te kunnen beantwoorden en onderzoek naar een hoger niveau te tillen door de mogelijkheden die het creëert voor verdiepend onderzoek en vergelijking, een specifieke wens is bijvoorbeeld om zoekacties op de website te kunnen tonen op de kaart van Nederland om zicht te krijgen op de verspreiding van diverse bakselgroepen en typen);
- innovatie op het stimuleren van de ontwikkeling van archeologen en deskundigen, zowel bij de overheden, als bij bedrijven, de universiteiten en hogescholen (al deze instanties werken al met het Deventer-systeem, hebben dit opgenomen in het onderwijs en/of verwijzen naar typen uit het Deventer-systeem, verbetering van de inhoud zal automatisch zorgen voor het stimuleren en ontwikkelen van de gebruikers. Ook het naar het Engels vertalen van de website zal zorgen voor een stimulans in onderzoek);
- innovatie op het vlak van publiek-private financiering (de recente toezegging van de RCE om te willen bijdragen met Stichting ArcheoHotspots is hierin een eerste stap);
- innovatie op gebied van publieksbereik en publieksparticipatie (door het gratis toegankelijk maken van de website kunnen alle geïnteresseerden de website raadplegen. De informatie zal enorm bijdragen aan de kennis voor het publiek, niet alleen van de objecten aardewerk zelf, maar ook doordat een groeiend aantal rapporten en publicaties te raadplegen is. Wij willen de website ook naar het Engels vertalen wat zal zorgen voor een groter publieksbereik).
Oproep voor PDF’s van rapporten
Onze vrijwilligster Nan van der Meer, heeft inmiddels weer veel PDF's van rapporten online gezet en de titels aangepast/verbeterd. Wij missen echter nog een heleboel definitieve rapporten en publicaties en stellen het erg op prijs als jullie deze met ons willen delen, zodat deze online gezet kunnen worden. Het zou fijn zijn als jullie deze kunnen sturen naar het mailadres: redactie@deventersysteem.nl
Standaardlijsten
De redactie is nu bezig om standaardlijsten te maken voor alle varianten op bakselverbijzondering, functieverbijzondering, afwerking, bodem, oor/steel en productiecentrum. Daarmee worden ook gelijk typefouten/inconsequenties e.d. eruit gehaald, wat zal zorgen voor een flinke opschoning. Dit maakt het ook gemakkelijk om te zoeken in de inhoud en het Engels vertalen in de toekomst. Bij de opschoning zullen wij niet zondermeer oude informatie verwijderen. Relevante informatie zal voor een deel verplaatst worden naar het veld ‘diversen’.
Meldingen
Het is goed om te zien dat er gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheid om meldingen te doen bij ‘fouten’ die jullie tegenkomen bij de typen op de website. Door de drukte met het opstellen van de standaardlijsten en de gespreken aangaande het gratis toegankelijk maken van de website en aanvraag van subsidie schiet het er de laatste tijd bij de redactieleden vaker bij in om iets met de meldingen te doen. Wij doen dit immers vrijwillig. Wij proberen dit zoveel mogelijk bij te houden, maar dit kan soms wel eens enkele maanden duren. Blijf vooral melden, want we kunnen op deze manier het systeem verbeteren.
Recente wijzigingen website
- De volledige titel van rapporten is nu zichtbaar, direct bij het raadplegen van een object. Wanneer je op de titel klikt, verschijnen alle objecten uit de catalogus van dat rapport. Wanneer je dan nogmaals op de titel klikt bij ‘lees meer…’, dan verschijnen alle gegevens van de publicatie. Helaas ontbreken nog veel definitieve titels die nooit aan de redactie zijn doorgegeven, regelmatig staat hier dan alleen de concepttitel als verwijzing;
- Er worden door Nan van der Meer, onze vrijwilligster van het eerste uur, PDF’s van de publicaties online gezet, zodat deze kunnen worden gedownload.
Het bleek dat objecten zonder typenummer niet zichtbaar waren in de opzoekschema’s, zoals bijvoorbeeld pijpaarden beeldjes (py-bee-) en miniaturen. Deze zijn nu wel zichtbaar gemaakt; - Wat veel van jullie misschien nog niet hebben gezien is dat onder het kopje ‘Menu, Publicaties’ bruikbare informatie te vinden is met diverse typochronologieën, Engelse terminologie, het bakselcode-kleurenschema en een uitleg over het exporteren en genereren van een catalogus vanuit je eigen werkruimte.
- Bij het gebruik van een werkruimte is het mogelijk om met gegevens van een database te uploaden naar de werkruimte, zodat niet alle gegevens handmatig hoeven worden ingevoerd. Zo'n Excel uploaden gaat via de werkruimte. Dan moet je eerst een nieuwe catalogus aanmaken. Als je die dan opent, dan staat er een groen knop met 'importeer' en dan kies je 'importeer uit MS-Excel'. Dan staat er rechts een voorbeeldbestand dat je kunt downloaden. Als je al je gegevens in dit voorbeeldbestand zet moet je vervolgens de bovenste drie regels verwijderen en dan moet het importeren lukken. Het kan zijn dat je een foutmelding krijgt als er iets niet goed is ingevoerd bij het typenummer. Deze moet namelijk wel bestaan op de website, anders kan deze niet ingelezen worden. Een nieuw nummer moet dan zijn r-bor (zonder streepje erachter!) of r-bor-9999 en niet r-bor-nieuw of iets dergelijks. Het is in het begin misschien even puzzelen, maar uiteindelijk scheelt dit wel heel veel invoerwerk. Je zal wel de gegevens nog moeten nalopen vanwege interpunctie en ook de afbeeldingen en literatuurverwijzingen moeten handmatig ingevoerd worden. Ook het veld compleetheidtype heeft een standaardlijst/vaste invoer. In de toekomst zal dit met het opstellen van de standaardlijsten ook voor andere velden gelden. Het veld decoratie en diversen behouden een vrije invoer.
Assembled Articles congres 2026/ Call for Papers
Wij zijn van plan om in maart of april weer een nieuw Assembled Articles congres te organiseren. De datum en locatie volgen nog. Indien je al een idee hebt voor een lezing, dan horen wij dit graag voor een eerste inventarisatie. Het zou fijn zijn als je dit kan melden bij: r.m.r.van.oosten@arch.leidenuniv.nl